A arte de esperar

De kunst van het wachten…

Jullie hebben mede door het bezoek van Ilona en Marnick even moeten wachten op het vervolg van de avonturen in de Algarve, en dat sluit mooi aan bij het onderwerp, dat ik al eerder had aangekondigd. ESPERAR heet het hier, wachten, met in het woord volgens mij de basis van het Franse “espère” het geen volgens mij ook hoop inhoudt. Welnu wachten geeft hoop en hoop doet leven.

Wachten is een nationale kunst, of bezigheid zo je wilt. Iedereen is er zo aan gewend dat er een soort gelatenheid is; je wacht uiteindelijk overal. De mens besteed de meeste tijd van zijn (wakkere) leven aan wachten en dat is hier in Portugal dus nog verder gecultiveerd. Om wat te noemen; je wacht op gebeurtenissen die komen gaan als je ergens naar toe gaat (de bedevaart in Loulé), je wacht voor loketten als je iets gedaan moet hebben en het maakt niet uit waar, bij “financas”, de bank, de kassa of zelfs de balie binnen je eigen praktijk. Natuurlijk wacht je in het verkeer (al wacht je vaker maar niet zo lang aan één stuk als je de files in Nederland vergelijkt) en je wacht zelfs op je eigen computer. Mijn laptop, uitgerust met Windows Vista, heeft nl. de wachtmentaliteit onmiddellijk geadapteerd, en is zeldzaam traag…

Een paar voorbeelden:
• Ik maakte in de eerste week hier de historische fout te denken dat ik nog gauw even een boodschap kon doen (een pak melk of zoiets). Het was niet druk, dus het moest kunnen in de 5 minuten die ik nog had. Mis, hélemaal mis. Als het niet druk is heeft de caissière tijd voor een praatje met haar klanten, dus wachten zúl je.
• Bij financas moesten mijn fiscale zaken geregeld worden, te weten: registratie van werk en adreswijziging. Bij binnenkomst trek je een nummertje, laten we zeggen nummer 25. Nummer 24 is aan de beurt, dus denk je…. Mis, wéér hélemaal mis. Als je ergens een nummertje hebt wat aansluit op de nummerautomaat, ga er dan van uit dat er nog 100 nummers tussen zitten. En o ja, als je die 100 nummers hebt gehad, kun je je werkregistratie regelen, maar NIET je adreswijziging, dát is het loket ernaast…
• Mijn salaris moest gestort op de bank. Ik kom binnen, 5 mensen voor me. Ik heb nog een half uur voor ik naar mijn werk moet. 4 mensen zijn in 14 minuten geholpen, dát moet lukken…. Mis, mis en nog eens mis. Nummer 5 moest namelijk de maandomzet van haar bedrijfje afstorten. 2 A4 enveloppen met aparte bundeltjes van 100, 50, 20, 10 en 5 eurobiljetten, die handmatig geteld moesten worden want de telmachine deed het niet. Kost je gauw dertig minuten…

Maar de absolute uitsmijter is mijn ervaring rondom telefoon annex internet aansluiting. Aangevraagd op 30 maart (moest wel misgaan want er stond geen rij bij het loket) met de belofte dat het in 14 dagen geregeld zou zijn. Om met het goede nieuws te beginnen: sinds afgelopen vrijdag 18 mei heb ik een functionerende vaste telefoon (de telefoon was er “al” op 16 mei, maar functioneerde niet). Helaas echter: nog steeds geen ADSL. Hoe ging dat in zijn werk: na 14 dagen kwam er de mededeling dat er een intern probleem was bij PT (de Portugese KPN). Dat zou snel worden opgelost en dan kwam alles goed. Vervolgens wordt je op een gewone doordeweekse werkdag gebeld om 9.55 of je om 10.00 thuis wil opendoen voor verdere installatie. Riskant om zoiets af te wijzen, maar toch maar gedaan, en voor dezelfde middag afgesproken. 14.00, geen monteur maar wel een telefoontje: hij stond voor de deur maar kon het adres niet vinden… Ik loop naar buiten, maar géén PT. Wat wel: opnieuw een telefoontje, mijnheer PT stond op hetzelfde adres maar wel een dorp verderop… en dat was natuurlijk niet het werkterrein van deze mijnheer PT. De week erop opnieuw een telefoontje: er was opnieuw een intern probleem (logisch want ze hadden het verkeerde interne probleem opgelost). Zou gauw worden opgelost en dán…. Inmiddels ruim 4 weken na aanvraag wederom de aankondiging voor installatie, donderdagmiddag OK? 5 minuten later: vergeet het maar… een bijna lachende monteur met de mededeling dat hij wéér de opdracht had gekregen om te komen installeren, maar zoals ik wel wist, híj zat een dorp verderop. Vervolgens komt er schot in: op zaterdagmiddag om 17.00 worden we gebeld of ze kunnen langskomen. Service kennen ze hier wél hoor, alleen wij hadden nét een uitje naar Spanje, wat jammer nou. Dan maar maandag. En ja hoor, de telefoon wordt geïnstalleerd, we noteren 16 mei 2007. Maar nu, doet ie het dan ook? Antwoord: natuurlijk niet, althans, gedeeltelijk. We kunnen wel gebeld worden, maar we kunnen zelf niet bellen. Laat staan dat ADSL het zou doen. Afijn, de hele avond zitten prutsen om internet aan het werk te krijgen, en vervolgens kreeg ik in de gaten dat het nummer wellicht niet geactiveerd was, je moet dan persoonlijk een bepaald nummer bellen. Het was 23.30, maar dit soort nummers zijn in Nederland computergestuurd, dus laat ik dat hier ook eens proberen. Ik bel en krijg een Portugees sprekende meneer vaan de telefoon die mij keurig doorverbond met een Engelstalige collega; we hebben het hier over bijna middernacht op een doordeweekse maandagavond. Da’s pas service! Kan KPN nog een puntje aan zuigen. Niet dat ze je kunnen helpen, maar toch. Toen ik had duidelijk gemaakt dat de uitgaande telefoon niet werkte, kreeg ik het nummer van de storingsdienst. Ook die was rond het middernachtelijk ur tweetalig bereikbaar. De storingdienst legde mij uit dat ik er de eerste 48 uur na aanleg niet op moest rekenen dat alles werkte, so do’nt panic; je wacht toch pas één maand en 17 dagen nietwaar? Wat is dat nou op een mensenleven? Toen ik echter vroeg of ze konden nagaan of ik überhaupt geactiveerd was, mocht ik het eerste nummer weer bellen. Uiteraard verwees die me vrijwel meteen weer terug naar de storingsdienst, maar in een volhardende bui vroeg ik hem toch even te checken wat de status van mijn aansluiting was. 2 minuten later kwam het antwoord; slecht nieuws, ik kreeg geen ADSL en had geen nummer. Maar ik kon toch gebeld worden? Jawel, ik had ook wel een lijn, maar geen nummer want ik kon zelf niet bellen. Dat laatste ging wel goed komen, maar die ADSL niet; in de verste verte geen aansluiting. Maar waarom had Marnick tijdens aansluiting dan wel draadloos contact? O ja, draadloos is een ander verhaal; hij zal vast iemand uit de buurt hebben opgepikt (veel Portugezen leiden volgens een kennis aan de O JA ziekte). Nou nee, zeg ik, ik zit hier al 6 weken en er zit niks draadloos in de buurt. Jawel hoor, is het antwoord; op 300 meter! is er een draadloos punt. Gods wegen zijn ondoorgrondelijk, laat staan die van Pt. Maar meneer belooft een rapport op te stellen en verzekert me dat ik uiteindelijk ADSL krijg: ze willen alle klanten te vriend houden. Er schiet mij een gelijksoortig verhaal binnen van dezelfde kennis die de OJA ziekte beschreef. Die vraagt zich al weken af waarom zelf in Tanzania noord de eerste de beste inboorling de hele dag in zijn boshut kan zitten Googelen en wij in Portugal niet. De volgende dag nog maar even de praktijkmanager laten bellen. Haar ervaring bevestigd wat al was gezegd: men kan mij niet traceren, dus ik heb geen telefoonnummer. +(351)289585210 is waarschijnlijk gebakken lucht, maar je kan me er wel mee bellen. Tot onze grote verbazing krijgt Marnick op donderdag 17 mei (Hemelvaart werkt hier ook niet) een Portugees bandje aan de telefoon. Deducerend concludeer ik dat dit de sms bevestiging moet zijn, en ja hoor… we kunnen bellen!. Nu de ADSL nog…. Nog effe wachten dus.

Goed, geen ASDL betekent nog geen eigen internet en ik moet me nog even behelpen. Wachten, maar alles went en geduld is een schone zaak. Portugezen hebben er geen moeite mee, hoewel… in het verkeer lijkt het toch anders te zijn. Een Surinaams spreekwoord van een bekend cabaretduo uit de 70er jaren citerend: “Wie op de wegen wacht wacht het langst.” En daar wordt de Portugees een beest: vol ongeduld ramt hij door het verkeer, als je éven aarzelt heb je een claxon voor de kiezen. Dit is echt jammer. Want net zoals de service van Pt hebben ze daar iets op gevonden: openbaar Kunstbezit op de roundabouts. Prachtig zijn ze, die rotondes. Een genoegen om er voor te mogen wachten. De kunst van het wachten zoals ik al zei. Hier heeft de overheid de kans genomen om het noodzakelijke met het aangename te verenigen, een echte culture-shot voor allen die hun tijd staan te verdoen. Geniet mee is mijn voorstel. En kom gerust ook eens lang wachten. Je went er aan, het hoort er bij, it’s all in the game en misschien zelfs wel gezellig. Ik begin er tegen te kunnen, hoopvol hè?